Yasalar, soykırımdan sonra adalet aramanın bir yoludur. II. Dünya Savaşı'ndan sonra, uluslararası ve yurt içi mahkemeler sanık savaş suçlularını yargıladı. 1942 kışında başlayarak, Müttefik güçlerin hükümetleri, Mihver Kuvvetleri savaş suçlularını cezalandırma kararlılıklarını bildirdiler. 17 Aralık 1942'de, Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere ve Sovyetler Birliği'nin liderleri, Avrupalı Yahudilerin kitlesel cinayetini resmen ifade eden ve sivil halka karşı işlenen suçların sorumlularına dava açılmasını kararlaştıran ilk ortak resmî bildiriyi yayınladı.

Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere ve Sovyetler Birliği'nin dışişleri bakanları tarafından imzalanan, Ekim 1943 Moskova Bildirisi, bir zulüm zamanında savaş suçları için sorumlu sayılan kişilerin, suçların işlendiği ülkelere geri gönderilmesi ve ilgili ülke kanunlarına göre yargılanması gerektiğini belirtti. Suçları belirli bir coğrafî yerleşim alanıyla ilişkilendirilemeyen “Büyük” savaş suçluları Müttefik hükümetlerin ortak kararları ile cezalandırılacaktı. Başlıca Alman yetkililerin davaları, savaş sonrası savaş suçları davalarının en iyi bilineni Uluslararası Askerî Mahkeme'den (IMT) önce, yargıçlar Müttefik güçleri temsil etmeden, Almanya Nurnberg'de yer aldı.

18 Ekim 1945 ile 1 Ekim 1946 arasında, ITM, barışa karşı işlenen suçlar, savaş suçları ve insanlığa karşı işlenen suçları işleyen ve bu suçları işlemek için yapılan komploları gerçekleştiren 22 “büyük” savaş suçlusunu yargıladı. IMT insanlığa karşı işlenen suçları “cinayet, imha etme, köleleştirme, sürgün… ya da politik, ırkçı ya da dinî temele dayanan zulüm” olarak tanımladı. Suçlulardan, aralarında Kral Marshall Hermann Göring, Hans Frank, Alfred Rosenberg ve Julius Streicher'in de bulunduğu yirmisi ölüme mahkum edildi. IMT üç sanığı ömür boyu hapse mahkum etti ve dördüne 10 yıldan 20 yıla kadar değişen hapis cezaları verdi. Sanıkların üçünü beraat ettirdi.

ABD askerî mahkemeleri, IMT himayesi altında, Nuremberg'de yüksek rütbeli Alman yetkililer için 12 dava daha açtı. Bu davalar genellikle topluca Müteakip Nuremberg Davaları olarak anılır. Aralık 1946 ile Nisan 1949 arasında, ABD savcıları 177 kişiyi yargıladı ve 97 suçlunun mahkumiyetini kazandı. Öndegelen doktorlar, Einsatzgruppen üyeleri, Alman adalet yönetimi üyeleri ve Alman Yabancı Ofisi, Alman Yüksek Komutanlık üyeleri ve öndegelen Alman sanayicileri davada bulunan gruplar arasındaydı.

1945 sonrası savaş suçları davalarının büyük çoğunluğu daha düşük düzeyde yetkilileri ve uygulayıcıları kapsıyordu. Savaştan hemen sonraki yıllarda, Almanya'yı (ve Avusturya'yı) işgal eden dört Müttefik güç—Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Fransa ve Sovyetler Birliği—işgal ettikleri bölgelerde davalar yürüttüler ve savaş dönemi suçları için birçok suçluyu yargıladılar. Başlangıçtaki bölgesel davalardan birçoğu, özellikle ABD bölgesinde, Alman ve Eksen Birlikleri tarafından ele geçirilen Müttefik askeri personel cinayetlerini kapsıyordu. Ama zamanla, Müttefik işgalciler hukukî yetkilerini, Müttefikler'in işgal ettiği bölgelerde zulme uğrayan Yahudilere ve diğerlerine karşı suç işleyen toplama kampı gardiyanlarını, komutanlarını ve diğerlerini de yargılayacak şekilde genişlettiler. Alman toplama kampı sistemi hakkındaki ilk bilgilerin birçoğu, bu davalardaki kanıtlardan ve görgü şahitlerinin ifadelerinden gelmektedir.

Müttefik işgal yetkilileri, Almanya'nın Nazilerden arındırılmasıyla ilgileniyordu ve Alman mahkeme sisteminin yeniden yapılandırılmasını bu yöndeki önemli bir adım olarak görüyordu. Müttefik Kontrol Konseyi'nin Aralık 1945 tarihli 10 sayılı kanunu, Alman mahkemelerini, Alman vatandaşları tarafından diğer Alman yurttaşlarına ve devletsiz kişilere karşı savaş yılları süresince işlenen suçlarda karar vermede yetkilendirdi. Bu nedenle, işgalci yetkililer Ötenazi suçlarını—hem mağdur hem de suçluların çoğunlukla Alman ulusundan olduğu—yeniden yapılandırılan Alman mahkemelerine bıraktı. Bu davalar, savaş sonrası dönemin başlarındaki ilk Alman ulusal davalarını temsil eder. Hem Alman Federal Cumhuriyeti (Batı Almanya) hem de Alman Demokratik Cumhuriyeti (Doğu Almanya), bağımsız devletler olarak kuruluşlarını takip eden yıllarda Nazi dönemi suçlularına karşı davalara devam ettiler. Şimdiye kadar, Federal Cumhuriyet (Batı Almanya olarak önceki ortaya çıkışında ve Birleşik Almanya olan şimdiki statüsüyle), Ulusal Sosyalist dönem suçları sanıklarını yargılayan toplam 925 dava yürüttü. Birçok aleyhtar, özellikle 1960'larda ve 1970'lerde yürütülen Alman davalarını az beraat verdiği ya da yaşlı ya da üslerinin emirlerine uyduğunu iddia eden suçlulara hafif mahkumiyet verdiği için eleştirdi.

II. Dünya Savaşı döneminde Almanya'nın ya da sivil halka, özellikle Yahudilere yapılan zulümlerde Almanlar ile işbirliği yapanların işgal ettiği birçok ulus da, II. Dünya Savaşı'nı takip eden yıllarda ulusal davalar yürüttüler. Polonya, eski Çekoslovakya, Sovyetler Birliği, Macaristan, Romanya ve Fransa, diğerlerinin yanı sıra, binlerce suçluyu—hem Almanları hem de yerel işbirlikçilerini, 1945'den sonraki yıllarda—yargıladılar. Sovyetler Birliği ilk davasını, Krasnodar Davası, II. Dünya Savaşı sona ermeden çok önce 1943'te yerel işbirlikçilere karşı yürüttü. Polonya'nın belki de en ünlü savaş sonrası davası 1947'de Krakow'da görüldü. Davalar, birçok Auschwitz toplama kampı görevlisini yargıladı ve Auschwitz kampı komutanı Rudolf Höss ve diğerlerini idama mahkum etti. Alman suçluların en ünlü ulusal davalarından biri Kudüs'te yürütüldü: Avrupalı Yahudilerin sürgün edilmesinin baş mimarı Adolf Eichmann'ın, bir İsrail mahkemesinin 1961'de dünya çapında dikkat çekmesinden önce ve Holokost suçlarında yeni bir savaş sonrası kuşakla ilgilendiği düşünülen davası.

Maalesef, Nazi dönemi suçlarını işleyenlerin birçoğu hiç yargılanmadı ya da cezalandırılmadı. Birçok vakada, Ulusal Sosyalist suçların Alman suçluları, basitçe Alman toplumundaki normal hayatlarına ve mesleklerine geri döndüler. Alman ve Mihver Kuvvetleri savaş suçlularının aranması bugün hâlâ devam etmektedir.

 ****************************************************************

Nürnberg Uluslararası Askeri Ceza Mahkemesi

ALINTI:http://tr.wikipedia.org/wiki/N%C3%BCrnberg_Uluslararas%C4%B1_Asker%C3%AE_Ceza_Mahkemesi

Ekim 1945 'te, ABD, Birleşik Krallık, Fransa ve Sovyetler Birliği'nin açtığı ünlü dava. Almanya'nın Nürnberg şehrinde yapıldığı için bu isimle anılmıştır. Mahkemede Nazi partisi "insanlık suçu, savaş suçları, dünya barışına karşı işlenen suçlar ve savaşa sebep olmak" suçlarından yargılandı. Dünya barışına karşı işlenen suçlar tanımından ilk kez bu davada söz edildi. Davalı 24 kişi ve 6 organizasyon ve davacılar da yukarıdaki ülkelerdi. Yargılanan 24 kişi beraat ve 10 yıl hapis cezasından idam cezasına kadar değişen cezalar aldılar. Çoğu idam edildi.

Nürnberg ilkeleri

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’ndan geçen 177 (II) numaralı kararın, (a) paragrafında, Uluslararası Hukuk Komisyonu "Nürnberg Uluslararası Askeri Ceza Mahkemesi’nin tüzüğünde ve davanın yargılanma sürecinde tanınan uluslararası hukuk ilkelerini belirlemek"le görevlendirildi. Bu amaçla aşağıdaki metin komisyonun ikinci oturumunda kabul edildi^.

I. İlke

Uluslararası hukuka göre suç kabul edilen bir eylemde bulunan şahıs, bundan sorumludur ve cezalandırılması olasıdır.

II. İlke

Uluslararası hukuka göre suç kabul edilen bir eyleme karşı bir ceza öngörülmese de, bu şahsı uluslararası hukuk önünde işlediği suçun sorumluluğundan kurtarmaz.

III. İlke

Uluslararası hukuka göre suç kabul edilen bir eylemde bulunan şahıs, devlet başkanı ya da sorumlu hükümet memuru olmaları, işbu şahısları uluslararası hukuk önünde sorumluluktan kurtarmaz.

IV. İlke

Bir şahsın üstü ya da hükümetinin emrine uygun davranması, ahlakî irade bir şahıs için her zaman bir olanak olduğundan, uluslararası hukuk önünde sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.

V. İlke

Uluslararası hukuka göre suç işlediği iddia edilen şahıs, gerçeklere ve hukuka uygun olarak adil yargılanma hakkına sahiptir.

VI. İlke

Aşağıda sıralanan suçlar uluslararası hukuk önünde cezaî suçlar olarak belirlenmiştir:

(a) Barışa karşı işlenen suçlar

(i) Saldırgan ya da uluslararası antlaşma, sözleşme ve garantileri ihlal eden bir savaşı planlama, hazırlık ya da kışkırtma,

(ii) Ortak plana işbirliği yapma ya da (i) maddede belirtilen eylemlerin başarılması karşı komplo;

(b) Savaş suçları

Yasaların ya da savaş adetlerinin ihlalleri, örneğin: köle işçilere ya da herhangi bir amaçla sivil halka ya da işgal altındaki bölge halkına, savaş tutsaklarına, denizdeki insanlara, kötü davranma ya da onları, rehineleri öldürme, sınırdışı etme; kamu ya da özel mülklerin yağmalanması, kent, kasaba ve köylerin ahlaksızca yıkımı ya da askerî gereklilikle açıklamayacak biçimde tahrip edilmesi;

(c) İnsanlığa karşı işlenen suçlar

Cinayet, kitle imha, köleleştirme, sürgün ve sivil halka yapılan diğer insanlık suçları, ya da siyasî, etnik ya da dinî nedenlerle eziyet, ya da savaş suçu ya da insanlığa karşı işlenen suçlarla ilgili idam ya da eziyet ya da eylemler sürdürülmesi.

VII. İlke

Savaş suçu ya da insanlığa ya da barışa karşı işlenen suçların eyleme geçirilmesinde suç ortaklığı, VI. İlkede belirtildiği üzere uluslararası hukuka göre bir suçtur.

Katılımcılar

Her dört ülke tarafından birer baş hakim, değişimli hakim ve savcı temin edilmiştir. Mahkemenin hakimleri:

• Albay Rt Hon Sir Geoffrey Lawrence (Birleşik Krallık baş hakimi ve mahkeme başkanı)
• Sir Norman Birkett (Birleşik Krallık değişimli hakimi)
• Francis Biddle (ABD baş hakimi)
• John Parker (ABD değişimli hakimi)
• Profesör Henri Donnedieu de Vabres (Fransız baş hakim)
• Robert Falco (Fransız değişimli hakim)
• Tümgeneral Iona Nikitchenko (Sovyet baş hakim)
• Yarbay Alexander Volchkov (Sovyet değişimli hakim)

Mahkemenin baş savcıları:

• Robert H. Jackson (Amerika Birleşik Devletleri, yardımcı avukatı Telford Taylor)
• Sir Hartley Shawcross (Birleşik Krallık, yardımcıları Binbaşı Sir David Maxwell-Fyfe, Sir John Wheeler-Bennett ve Anthony Marreco)
• Korgeneral R. A. Rudenko (Sovyetler Birliği)
• François de Menthon ve Auguste Champetier de Ribes (Fransa)

Verilen iddianame:

1. Barışa karşı işlenen suça veya komploya ortak olmak
2. Barışa karşı savaş yürütme, saldırganlık ve diğer suçları başlatmak ve planlamak
3. Savaş suçları
4. İnsanlığa karşı suçlar

Suçlanıp beraat eden (I), Suçlu bulunan(G), Yargılanmayan(O):

Filmler

Nürnberg Mahkemesi bir çok filme konu olmuştur.

1. Nürnberg Duruşması (Judgment at Nuremberg) (1961) Başrolünde Spancer Tracy'nin oynadığı, Stanley Kramer'in yönettiği sinema filmi.2 Oskarlı bu film aynı zamanda Amerikan Film Enstitüsü tarafından tüm zamanların en iyi mahkeme filmi seçilmiştir. IMDB
2. Nürnberg (Nuremberg) (2000) Yves Simoneau un yönettiği,başrolünde Alec Baldwin'in oynadığı tarihi drama.3 adet Altın Küre kazanmıştır. IMDB
3. Nürnberg:Goering'in Son Bekleyişi (Nurenberg:Goering Last standing) (2006) Peter Nicholson'un yönettiği,Hannes Hellmann'ın başrolünü oynadığı film.Bu filmde bir çok ödül kazanmıştır. IMDB

Yorumlar