30 Mayıs-11 Haziran 2010 tarihlerinde Uganda-Kampala’da düzenlenen ve saldırı suçunun tanımlanarak Roma Statüsü’ne eklendiği UCM Gözden Geçirme Konferansı’nı yerinde izleyen Günal Kurşun, bu konferans sonrasında, Türkiye’de UCM’yi anlatan “101 Soruda Uluslararası Ceza Mahkemesi” başlıklı bu kitabı kaleme aldı. Kitapta UCM’nin ne olduğu, nereden gelip nereye gittiği, yapısı, yargılama yetkisi, gördüğü dava ve yürüttüğü soruşturmalar, kadınlarla ve çocuklarla ilişkisi soru-cevap şeklinde açıklanmaktadır. Okuyucu, kitabın sonunda ek olarak Roma Statüsü’nün en güncel halini bulabilir. 2010 Gözden Geçirme Konferansı sonunda Statü’ye eklenen yeni maddeler ve kimi maddelerde yapılan değişikliklerin yer aldığı metin, bu haliyle toplu şekilde ilk defa yayınlanmaktadır.

İnsan Hakları Gündemi Derneği tarafından yayımlanan bu kitabı aşağıdaki linke tıklayarak bilgisayarınıza indirebilirsiniz:

101 SORUDA ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ
Günal KURŞUN, ANKARA, 2011
(pdf, 1,21MB)

İÇİNDEKİLER
Sunuş
Önsöz
1. Uluslararası Ceza Mahkemesi nedir?
2.Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) adı nereden gelir? Mahkeme nerededir?
3. UCM’ye kadar geçen dönem içerisinde dünyada nasıl gelişmeler yaşandı?
4. Roma Statüsü nedir?
5. UCM ne zaman kurulmuştur?
6. UCM ne işe yarar?
7. UCM’de kimler yargılanabilir?
8. UCM ne zaman işlenen suçları yargılar?
9. UCM’nin ulusal mahkemeler üzerindeki etkisi ne olacaktır?
10. Mahkeme, hangi durumlarda uluslararası hukukça tanımlanmış ağır suçları işlediği şüphesi bulunan bireyler hakkında dava açabilir? 
11. Mahkemede hangi olaylar hakkında dava açılacağına kim karar verir?
12. Roma Statüsü’ne mümkün olduğunca çok devletin taraf olması niçin gereklidir?
13. Yargılamalar neden suçun işlendiği ülkelerdeki mahkemelere bırakılamaz? 
14. Evrensel yargı yetkisi ne demektir?
15. Niçin ihtiyaç duyulduğunda bir geçici (ad hoc) UCM kurulmuyor?
16. Daimi bir UCM’nin avantajı nedir?
17. Devletler UCM’ye neden para harcasınlar?
18. UCM’de siyasi yönlendirmeli soruşturma ve kovuşturmalar olmaz mı? 
19. UCM’de tam olarak hangi suçlar yargılanabilir? 
20. Saldırı suçu ne anlama gelir?
21. Soykırım ne demektir?
22. Soykırım suçu nedir? 
23. Uluslararası Ceza Mahkemesi hangi soykırım eylemlerini yargılayabilir?
24. Soykırım suçunun kapsamı eleştirilebilir mi?
25. Cinsel tecavüz bir soykırım suçu olabilir mi?
26. Holokost nedir?
27. Başkalarını soykırım suçu işlemeye teşvik eden kimseler de sorumlu mudur? 
28. Soykırım suçu işleyenlere ya da işlemeye teşebbüs edenlere yardım edenler suçlu mudur?
29. Soykırım suçunun oluşması için bir grubun tamamen ya da bir bölümünün yok edilmesi mi gerekir? Yok etme amacını gütmek suçun oluşması için yeterli midir? 
30. Kimler soykırım suçuyla yargılanabilir? 
31. İnsanlığa karşı suçlar terimi nereden gelir? 
32. İnsanlığa karşı suçların diğer sıradan suçlardan ne farkı var? 
33. İnsanlığa karşı suçları meydana getiren eylemler nelerdir? 
34. İnsanlığa karşı suçlar ile silahlı çatışmalara yönelik herhangi bir bağlantı kurulması gerekir mi? 
35. Savaş suçları ne anlama gelir? 
36. Statüde savaş suçları nasıl tanımlanmaktadır?
37. UCM, iç savaşlardaki savaş suçlarıyla suçlanan kişileri ne zaman yargılayabilir? 
38. Statüde öngörülen uluslararası olmayan silahlı çatışmalar sırasında işlenen savaş suçları nelerdir?
39. Mahkeme nasıl bir yapıya sahiptir?
40. Statüde adil yargılanma hakkı tanımlı mı?
41. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde yargılanan tüm kişilere peşinen suçlu muamelesi mi yapılacak?
42. Soruşturma sırasında şüphelilerin ve sanıkların hakları nelerdir?
43. Savcının, sanığın masumiyetini belirten bir kanıtı ileri sürme konusunda bir görevi var mı?
44. UCM’de bir delil hukuka aykırı olarak elde edilirse ne olur?
45. Eğer kişi suçunu kabul ederse ne olur?
46. Sanık, yakalamadan sonra hangi haklara sahiptir?
47. UCM’de sanığın avukat bulundurmaya hakkı var mı?
48. Sanık, UCM’nin çalışma dillerden birini anlayamıyor veya konuşamıyorsa ne olacak?
49. Sanığın diğer hakları nelerdir?
49. Sanığın istinafa başvurabilme hakkı var mı?
50. İstinaftan sonra yeni bir delil ile karşılaşılırsa ne olacak?
51. Devletler UCM ile işbirliği yapacaklar mı?
52. Taraf devletlerin UCM ile işbirliğine yönelik temel yükümlülüğü nedir?
53. Taraf devletler diğer devletlerle var olan ulusal işbirliği usullerini kullanabilirler mi? 
54. Statüye taraf olamayan devletlerin UCM ile işbirliği yapma zorunluluğu var mıdır? 
55. Taraf devletler bir soruşturma ya da kovuşturma sırasında hangi yardımı sağlamak konusunda anlaşmış durumdadır?
56. Taraf devletlerin bir tutuklama ya da teslim için talep aldıklarında ne yapmaları gerekir?
57. Ulusal hukuk vatandaşların iade edilmesini yasaklıyorsa ne olacak?
58. Taraf devletlerin sağlamak zorunda oldukları diğer işbirliği biçimleri nelerdir?
59. UCM tarafından mahkûm edilen kişiler cezalarını nerede çekecekler?
60. Ulusal hukukun yetersiz olduğu durumda, bir talebin ertelenmesine ya da reddine izin verilir mi?
61. Bir devletin hukuk sisteminde soruşturma, kovuşturma ya da kabul edilebilirlik itirazı halen derdestse, yine de UCM’nin talebine uyma mükellefiyeti var mı?
62. Bir devlet talebe uymanın ulusal güvenliğine zarar vereceğini düşünürse ne olacak?
63. Genel olarak değerlendirildiğinde Roma Statüsü hangi hukuk sisteminin etkisinde kalmaktadır?
64. Roma Statüsü’nün imzalanma ve onaylanma durumu nedir? Kaç ülke onaylamıştır?
65. Belli başlı “büyük” ülkelerin Statüyü onaylamadığı doğru mu? 
66. UCM karşısında Türkiye’nin durumu nedir? 
67. AB Süreci Türkiye’nin Roma Statüsü’ne taraf olması konusunda etkili midir? 
68. Türkiye, uluslararası süreci ne ölçüde takip ediyor? 
69. Türkiye’nin Roma Statüsü’ne taraf olması konusunda sivil toplumda ne gibi çalışmalar yapılmaktadır?
70. Bu konuda başka internet kaynakları nelerdir?
71. UCM’de hâlihazırda hangi davalar görülmektedir?
72. Uganda’da neler oldu, UCM’de yürüyen dava ne durumda?
73. Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde neler oldu, UCM’de yürüyen dava ne durumda?
74. Orta Afrika Cumhuriyeti’nde neler oldu, UCM’de yürüyen dava ne durumda?
75. Sudan’da neler oldu, UCM’de yürüyen dava ne durumda?
76. Kenya’da neler oldu, UCM’de yürüyen dava ne durumda?
77. Libya’da neler oldu, UCM’de yürüyen dava ne durumda?
78. Diğer ülkeler hakkında herhangi bir soruşturma oluyor mu?
79. Yürüyen soruşturma ve davaların tümünün Afrika ile ilgili olması bir tesadüf mü?
80. “Mavi Marmara” olayı nedir, konunun UCM ile ilgisi var mıdır?
81. Geçmişle yüzleşme ne demektir? Ne işe yarar?
82. Güney Afrika’da geçmişle yüzleşme nasıl yapıldı?
83. UCM, Türkiye için bir tehdit mi?
84. Dersim, Kahramanmaraş ve Çorum olayları ve benzerleri ile 12 Eylül darbesi sorumluları UCM’ye götürülebilir mi?
85. Kürt sorunu, Kıbrıs sorunu, Ermeni sorunu gibi kadim dış politika problemlerine UCM’nin etkisi ne olabilir?
86. Kadın ve UCM konusunda neler söylenebilir?
87. Cinsel şiddet suçları Statüde nasıl tanımlanmaktadır?
88. Mahkemede kadınlar yargıç olarak görev yapıyorlar mı?
89. UCM’nin kadın mağdurlara ve tanıklara koruma sağlama yükümlülüğü var mı?
90. Kadın mağdurlar ve tanıklar nasıl korunmaktadır?
91. Çocuk ve UCM konusunda neler söylenebilir?
92. Çocuklara yönelik suçların hangileri UCM’nin yargı alanı içerisine girmektedir?
93. Roma Statüsü’nde özellikle çocukları ilgilendiren suç tanımlarından “çocukların zorla nakli” ne anlama gelir?
94. Roma Statüsü’nde özellikle çocukları ilgilendiren suç tanımlarından “köleleştirme” ne anlama gelir?
95. Roma Statüsü’nde özellikle çocukları ilgilendiren suç tanımlarından “çocuk askerler” ne anlama gelir?
96. UCM’nin 18 yaşından küçük çocukları yargılama yetkisi var mı?
97. UCM’nin mağdur veya tanık konumundaki çocuklara koruma ve destek sağlama yükümlülüğü var mı?
98. Mahkemede, çocuklara yönelik şiddet konusunda uzman kişilerin görevlendirilmesi nasıl düzenlenmektedir?
99. UCM’de soruşturma ve kovuşturma aşamalarında çocuklara yönelik koruyucu tedbirlerin alınması nasıl düzenlenmektedir?
100. UCM’de mağdurların ve mağdur ailelerin desteklenmesi nasıl düzenleniyor?
101. UCM, uluslararası ceza hukuku alanında her şey mi demek, hiçbir şey mi?
Kaynakça
EK: ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ ROMA STATÜSÜ

KAYNAK VE ALINTI: http://www.ucmk.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=190:guenal-kurun-101-soruda-uluslararas-ceza-mahkemesi&catid=27:raporlar&Itemid=99

Yorumlar